سلام

خب همونطور میدونید توو هر قومی یه سری آداب و رسوم وجود داره که خیلی هاش برمیگرده به گذشته اون قوم و همچنین طرز فکر آدماش.

خب این اداب و رسوم تا جایی پیش میرن که خیلی وقت ها فرهنگ و حتی هویت یک قوم رو نشون میدن.

و خب قوم بلوچ هم از این قاعده مستثنی نیست

من سعی کردم در این مطلب تا جایی که متونم هر چی میدونم و به بقیه منتقل کنم و اگه جایی کم گفتم شماها بهم کمک کنید

خب من بعضی از این رسم و رسومات که اصولا توو همه طایفه ها قرار دارن اینجا مینویسم

سه تای اول+آحری یه جورایی ریشه فرهنگی-تاریخیشون قویتره و همچنین بیشتر به چشم میان!

بجار(bejar)=خب در مورده این توو مطلب ازدواج به سبک بلوچی یه سری توضیحات دادم،یه بار دیگه یه مرور میکنیم با هم!

بجار یعنی کمک مالی که اطرافیان داماد یا عروس میکنند، که واقعا برای کاهش هزینه ها خوب رسمیهو این فامیل دوستی قوم بلوچ رو میرسونه

میار(mayar)=خب از میار به عنوان شرف بلوچ هم یاد میشه!و معنای متفاوتی داره از جمله:

۱.پذیرایی و مواظبت از مهمان.
2.امانت داری و درستکاری.
3.در پناه گرفتن هر کسی که تقاضا نماید و محافظت و نگهداری از او تا پای جان.
۴.پرهیز از کشتن زن و پسر نابالغ، کولی و کسی که غیر دین باشد ولی با آرامش در همسایگی بلوچان به کار و زندگی بپردازد.
۵.آتش بس و آشتی اگر کسی قرآن بر سر نهاده و میانجی گردد.

در معنای لغوی امروزه به  امانت داری گفته میشهو وقتی یکی از طرف دیگری جمله ((این میار توئه ))رو میشنوه یه جورایی پای شرف و غیرتش میاد وسط و خب اصولا در بدترین شرایط باید سره حرفش بمونه

بیر(beyr)=خب این یکی به معنای انتقام گیریه!

بلوچ معتقده وقتی که خونی ریخته میشه باید در اعزای اون طرف به سزای عملش برسه

یعنی ریختن خونی که باعث آشتی کنان بشه،البته اینم اضافه کنم که فقط خونی که به ناحق و ناعادلانه ریخته شده باشه انتقامش گرفته میشه(این قضیه روز به روز داره کمتر میشه)

این و گفتم تا بدونید که مثلا اگه یکی توو تصادف کسی بمیره این طوری نیست که بخوایم انتقام بگیریم!تا جایی که خیلی شنیدم وقتی یکی از عزیزان بر اثر تصادف میمیره طرف بلوچ از شکایت صرفنظر میکنه و میگه:برای این که بلوچ بودن خودم و نشون بدم از شکایت صرفنظر میکنم!!

اما در امروزه تا جایی که میشه سعی میکنند این مسائل به بیر نرسه ولی گاهی داغی که یکی از طرفین دیده اونقد سنگینه که هیچی نمیتونه اروم کنه جز خون!

ولی خب این مسائل(یعنی قتل و کشتن)نسبت به قبل خیلی کمتر شده و اصولا اگه دو نفر مشکل درست کنند بلافاصله بزرگان دو طایفه جمع میشوند تا قبل از مشکلی بزرگتر آشتی کنان برقرار کنند

حلالیت گرفتن از یکدیگر در عیدها=این یکی خب همچین توضیح خاصی نداره

ولی من به شخصه عاشق این رسممآخه فکرشو بکنید که هر سال دو بار(عید فطر و قربان) از کسانی که باهاشون رابطه داشتی و به هر نحوی واسشون دردسر درست کردی رو میبینی و ازشون حلالیت میخوای

این باعث میشه خیلی کینه ایی بار نیایم و بخشیدن و یاد بگیریم

نپوشیدن لباس مشکی در عزاداری ها=خب ما توو عزاداری لباس مشکی نمیپوشیم

آقایون همه لباس سفید(مثل عروسیامون)خانوم ها هم لباسای رنگی هر چند سعی میشه خیلی روشن نباشه مگه اینکه اون شخصی که مرده همسر یا برادره یکی یه دونش باشه!

داستان طلاق=خب امیدوارم این یکی واسه هیچکی پیش نیاد

و چون من خودم کم در این مورد شنیدم به همین دلیل اطلاعاتم شاید خیلی کامل نباشه اگه اشتباه چیزی رو گفتم لطفا بگید تا تصحیحش کنم

شاید این فیرقابل باور باشه ولی یک زن و شوهر بلوچ فقط با گفتن یک جمله حکم طلاقشون دادند!

یعنی ببینید مثلا وقتی مرد به زن میگه این کار و نکن وگر نه جن طلاق وارته!

یعنی طلاق داده خواهی شد و اگر زن سرپیچی کنه این به معنی طلاقه!

راستش من وقتی این و شنیدم قبولش واسم سخت بود و تا مدت ها نمیتونستم قبول کنم

تا اینکه بعد از چند بار بحث کردن با دوستان به فلسفه تاریخی این جریان پی بردم و درکش راحت تر شد

واقعیت اینه که بلوچ در معنای واقعی(در زمان قدیم) هیچوقت دروغ نمیگفت و به بزرگترین اصل خودش یعنی وفای به عهد و حرف پایبند بوده(طوری که داستان معروف هانی و شی مرید بر اساس این اصل شکل گرفت)و وقتی حرفی میزده حتما سره حرفش میمونده!

سه طلاقه کردنم همینه فقط مرد باید سه چیز به طرف بده

این سه چیز هر چی میتونه باشه مثل:سه سنگ-سه هزاری - سه چون-سه...

این رسم یا فرهنگ دو چیز و یاده ادم میاره:۱.وفای به حرف بلوچ ۲.مرد سالاری قوم بلوچ!

به همین دلیل طلاق دادن هم همینطوری بوده و خب در قدیم خیلی عاقل تر بودن تا الان و همین جوری نمیومدن همچین جمله ایی رو بگنتا حالا نشنیدم یک خانوم همچین جمله ایی رو بگه!

دیگه فعلا همین!اگه شما چیزی بنظرتون رسید بگید تا منم بعدا اضافه کنم

خسته نباشید